Ως Περιοχές Αιολικής Προτεραιότητας (ΠΑΠ) χαρακτηρίζονται οι περιοχές της ηπειρωτικής χώρας, οι οποίες παρουσιάζουν συγκριτικά πλεονεκτήματα για την εγκατάσταση αιολικών σταθμών και προσδιορίζονται σε σχετικό Παράρτημα και Διάγραμμα που συνοδεύουν την ίδια απόφαση και στις οποίες εκτιμάται η μέγιστη δυνατότητα χωροθέτησης αιολικών εγκαταστάσεων κατά τα οριζόμενα ειδικότερα σε σχετικό Παράρτημα, ενώ ως Περιοχές Αιολικής Καταλληλότητας (ΠΑΚ) χαρακτηρίζουν οι περιφέρειες όλων των πρωτοβάθμιων Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) της ηπειρωτικής χώρας, οι οποίες δεν περιλαμβάνονται στις Περιοχές Αιολικής Προτεραιότητας και των οποίων περιοχές ή και μεμονωμένες θέσεις κρίνονται από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας ως ενεργειακά αποδοτικές. Το μέγιστο επιτρεπόμενο ποσοστό κάλυψης εδαφών από αιολικές εγκαταστάσεις σε πρωτοβάθμιους ΟΤΑ, που εμπίπτουν σε ΠΑΚ της ηπειρωτικής χώρας, δεν μπορεί να υπερβαίνει το 5% ανά ΟΤΑ ή 0,66 τυπικές ανεμογεννήτριες ανά 1.000 στρ. Μεαξύ των επιτρεπομένων επεμβάσεων σε αναδασωτέες εκτάσεις είναι η κατασκευή υποσταθμών και κάθε τεχνικού έργου που αφορά υποδομή και εγκατάσταση σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και τα συνοδά έργα. Για τη σχετική επέμβαση απαιτείται προηγούμενη εγκριτική πράξη του αρμοδίου κρατικού οργάνου, με την οποία είναι δυνατόν να θεσπίζονται και οι όροι και περιορισμοί, με τους οποίους είναι επιτρεπτή η εκτέλεση του έργου. Είναι επιτρεπτό σε εξαιρετικές περιπτώσεις να εγκριθεί επέμβαση σε έκταση που έχει κηρυχθεί αναδασωτέα, ακόμη και πριν ανακτήσει τη δασική μορφή της, προκειμένου να εκτελεστεί έργο που αποβλέπει στην εξυπηρέτηση ανάγκης με ιδιαίτερη κοινωνική, εθνική ή οικονομική σημασία, αν η εκτέλεση του έργου στην έκταση αυτή είναι απολύτως αναγκαία και επιτακτική, στο μέτρο που η παρέλευση του απαιτούμενου για την πραγματοποίηση της αναδάσωσης χρονικού διαστήματος θα είχε ως συνέπεια τη ματαίωση του επιδιωκόμενου δημοσίου σκοπού. Η σχετική εγκριτική απόφαση πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς με κριτήρια αναφερόμενα στην ιδιαίτερη σημασία του έργου και στην αναγκαιότητα εκτέλεσής του στην αναδασωτέα έκταση πριν την πραγματοποίηση της αναδάσωσης, με γνώμονα την ανάγκη προστασίας του δασικού οικοσυστήματος ασυνδέτως προς στοιχεία σχετιζόμενα με την επιδίωξη αποδοτικότερης για τον φορέα του έργου οικονομικής εκμετάλλευσης (μειοψ.).
[...] 2. Επειδή με την αίτηση αυτή όπως συμπληρώθηκε με το από 5.2.2010 δικόγραφο προσθέτων λόγων, ζητείται η ακύρωση: α) της υπ΄ αριθ. …/10.7.2009 (ορθή επανάληψη από 15.7.2009) αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα Περιφ. Στερεάς Ελλάδας, με την οποία εγκρίθηκαν περιβαλλοντικοί όροι για την εγκατάσταση και λειτουργία αιολικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ισχύος 36 MW, από την εταιρεία Α στη θέση Β στην περιφέρεια του Δήμου Γ Ν. Βοιωτίας και β) της υπ΄ αριθ. …/22.7.2009 αποφάσεως του ιδίου Γενικού Γραμματέα περί χορηγήσεως στην ως άνω εταιρεία άδειας εγκαταστάσεως για το ως άνω έργο. [...]
6. Επειδή κατά τα προκύπτοντα από τα στοιχεία του φακέλου, με την πρώτη προσβαλλόμενη πράξη εγκρίθηκαν περιβαλλοντικοί όροι για την εγκατάσταση αιολικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 36 MW στη θέση Β στην περιφέρεια του τέως Δήμου Γ Ν. Βοιωτίας, ο οποίος αποτελείται από 12 ανεμογεννήτριες ισχύος 3 MW η καθεμιά και οικίσκο ελέγχου 120 τ.μ., εγκαθίσταται δε σε περιοχή του όρους Δ, που αποτελεί δασική αναδασωτέα έκταση. Όπως αναφέρεται στην προσβαλλομένη, η πρόσβαση στον χώρο του ΑΣΠΗΕ θα πραγματοποιηθεί μέσω του υφισταμένου οδικού δικτύου της περιοχής, με παράλληλη διάνοιξη νέας οδού πρόσβασης συνολικού μήκους 4,3 χλμ., εντός δε του ΑΣΠΗΕ θα διανοιχτεί εσωτερική οδοποιΐα για τη διασύνδεση των ανεμογεννητριών (Α/Γ) συνολικού μήκους 4,7 χλμ. περίπου. Εξ άλλου, με την …/2.1.2007 πράξη του, ο Γενικός Δ/ντής Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας γνωμοδότησε θετικά, στο πλαίσιο της διαδικασίας Προκαταρκτικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης και Αξιολόγησης, ως προς την κατασκευή και λειτουργία του έργου, αφού έλαβε υπ΄ όψη θετικές γνωμοδοτήσεις της Δ/νσεως Δασών της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας (έγγραφο …/1.12.2006), των οικείων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού (έγγραφα …/28.12.2006 της … Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, …/15.2.2006 της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων Αττικής και …/11.5.2006 της … Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων), του ΓΕΕΘΑ (έγγραφο …/21.2.2006), του ΟΤΕ (έγγραφο …/22.2.2006), της ΥΠΑ (έγγραφο …/4.1.2006) και του ΕΟΤ (έγγραφο …/3.3.2006). Ακολούθησε η έκδοση της δεύτερης προσβαλλομένης πράξεως του ίδιου Γενικού Γραμματέα, με την οποία χορηγήθηκε στην ως άνω εταιρεία άδεια εγκαταστάσεως για το ως άνω έργο με χρονική ισχύ δύο ετών. Μετά την άσκηση της κρινόμενης αιτήσεως εκδόθηκε η …/28.4.2010 απόφαση της Γενικής Γραμματέως Στερεάς Ελλάδας, με την οποία τροποποιήθηκε η πρώτη προσβαλλόμενη απόφαση περί εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων. Με την τροποποιητική αυτή απόφαση ορίστηκε ότι: α) για τη διασύνδεση των Α/Γ θα διανοιχτεί εσωτερική οδοποιία συνολικού μήκους 5,3 χλμ. περίπου, αντί των αρχικώς προβλεπομένων 4,7 χλμ., με παράλληλα έργα διαμόρφωσης υφιστάμενης εσωτερικής οδοποιίας σε μήκος 2,3 χλμ., β) θα κατασκευαστεί υπόγεια γραμμή μεταφοράς μέσης τάσης που θα συνδέσει τον αιολικό σταθμό με τον υφιστάμενο Υ/Σ ανύψωσης τάσης που έχει κατασκευαστεί για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες των αιολικών πάρκων της εταιρείας Α στις θέσεις Ε και Ζ, γ) για την εγκατάσταση του αιολικού σταθμού εγκρίνεται η επέμβαση σε δημόσια έκταση δασικού χαρακτήρα συνολικού εμβαδού 188.404. τ.μ., αντί των αρχικώς προβλεπομένων 186,555 τ.μ., δ) η συνολική έκταση χρήσης που θα καταλάβουν οι ανεμογεννήτριες θα ανέλθει σε 24.000 τ.μ., αντί των αρχικώς προβλεπομένων 21.600 τ.μ. και ε) προσαυξάνονται σε μικρή έκταση οι επιφάνειες του οδικού δικτύου πρόσβασης στον χώρο του σταθμού με την κατασκευή τεσσάρων ραμπών για τη βελτίωση των ελιγμών. Εν συνεχεία, εκδόθηκε η …/25.5.2010 απόφαση της Γενικής Γραμματέως Στερεάς Ελλάδας, με την οποία, συνεπεία της αμέσως προηγουμένης τροποποιητικής αποφάσεως, τροποποιήθηκε αντιστοίχως η δεύτερη προσβαλλόμενη απόφαση. Με τις επιμέρους τροποποιήσεις που επέρχονται με τις μεταγενέστερες αυτές πράξεις δεν μεταβάλλεται ουσιωδώς το περιεχόμενο των προσβαλλομένων, οι οποίες ως εκ τούτου διατηρούν το αντικείμενό τους. Πρέπει όμως καθ΄ ερμηνεία του δικογράφου της κρινομένης αιτήσεως, οι μεταγενέστερες αυτές πράξεις, να θεωρηθούν ως συμπροσβαλλόμενες (πρβλ. ΣτΕ 4232 , 2464/2009 , 3597/2007 , 2569/2004 ).
7. […] Κατά τις διατάξεις αυτές [4] για τη χορήγηση άδειας εγκαταστάσεως αιολικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας απαιτείται, μεταξύ άλλων, και η εξέταση και εκτίμηση των περιβαλλοντικών και άλλων επιπτώσεων από την εγκατάσταση σταθμού στην πέριξ αυτού περιοχή, η εκτίμηση δε αυτή γίνεται, κατ΄ αρχήν, κατά το στάδιο της εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων εγκαταστάσεως και λειτουργίας του, που γίνεται σύμφωνα με τους ορισμούς των ανωτέρω διατάξεων του Ν 1650/1986
(βλ. ΣτΕ 3816/2010 , 1508/2008 ,2569/2004 7μ.). Κατά την αξιολόγηση αυτή λαμβάνονται υπ΄ όψιν οι όροι των Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης των Περιφερειών της χώρας, καθώς και το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού για τις ΑΠΕ.8. Επειδή με την …/2008 απόφαση της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής στον τομέα του χωροταξικού σχεδιασμού της αειφόρου αναπτύξεως, «Έγκριση ειδικού πλαισίου χωροταξικού σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και της στρατηγικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων αυτού» (ΦΕΚ Β΄ …), τίθενται οι βασικές κατευθύνσεις και οι γενικοί κανόνες για τη χωροθέτηση ΑΠΕ, στο σύνολο του εθνικού χώρου, ο οποίος προκειμένου για τη χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων, διακρίνεται σε κατηγορίες ανάλογα με το εν δυνάμει εκμεταλλεύσιμο αιολικό δυναμικό του. Σύμφωνα με το άρθ. 5 της απόφασης αυτής, ως Περιοχές Αιολικής Προτεραιότητας (ΠΑΠ) χαρακτηρίζονται οι περιοχές της ηπειρωτικής χώρας, οι οποίες παρουσιάζουν συγκριτικά πλεονεκτήματα για την εγκατάσταση αιολικών σταθμών και προσδιορίζονται σε σχετικό Παράρτημα και Διάγραμμα που συνοδεύουν την ίδια απόφαση και στις οποίες εκτιμάται η μέγιστη δυνατότητα χωροθέτησης αιολικών εγκαταστάσεων κατά τα οριζόμενα ειδικότερα σε σχετικό Παράρτημα, ενώ ως Περιοχές Αιολικής Καταλληλότητας (ΠΑΚ) χαρακτηρίζουν οι περιφέρειες όλων των πρωτοβάθμιων Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) της ηπειρωτικής χώρας, οι οποίες δεν περιλαμβάνονται στις Περιοχές Αιολικής Προτεραιότητας και των οποίων περιοχές ή και μεμονωμένες θέσεις κρίνονται από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, κατά το άρθ. 3 παρ. 1δ΄ του Ν 3468/2006
, ως ενεργειακά αποδοτικές. Κατά το άρθ. 7 της ίδιας απόφασης, το μέγιστο επιτρεπόμενο ποσοστό κάλυψης εδαφών από αιολικές εγκαταστάσεις στους πρωτοβάθμιους ΟΤΑ που εμπίπτουν σε ΠΑΚ της ηπειρωτικής χώρας δεν μπορεί να υπερβαίνει το 5% ανά ΟΤΑ ή 0,66 τυπικές ανεμογεννήτριες ανά 1.000 στρ. Τέλος, ο κατά το προγενέστερο του ως άνω Ν 3852/2010 καθεστώς Δήμος Γ αποτελεί, σύμφωνα με τον χωροταξικό σχεδιασμό που έχει εισαχθεί με την προαναφερόμενη απόφαση, Περιοχή Αιολικής Καταλληλότητας, όπως αναφέρεται και στο από 5.1.2011 έγγραφο της ΡΑΕ προς το Δικαστήριο.9. Επειδή εξ άλλου με την 26298/1.7.2003 απόφαση του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ (ΦΕΚ Β΄ 1469) εγκρίθηκε το Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Αναπτύξεως Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας. Στο άρθρο 3 παρ. Β.5.2 αυτής με τον τίτλο «Μεγάλες τεχνικές υποδομές υποστήριξης της παραγωγής», αναφέρεται ότι «Ενεργειακά δίκτυα: Τόσο τα δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όσο και του φυσικού αερίου διασχίζουν την περιφέρεια, προμηθεύοντας με την απαραίτητη ενέργεια ικανοποιητικά τις σημαντικότερες παραγωγικές περιοχές της και δημιουργώντας προϋποθέσεις σημαντικών επενδύσεων. Το υψηλό αιολικό δυναμικό της νότιας Εύβοιας σε συνδυασμό με τις εγκαταστάσεις Αλιβερίου (μέρους του Εθνικού Συστήματος Ενέργειας), αποτελούν σημαντική προοπτική για την περιφέρεια ιδίως σε συσχέτιση με τις γενικές της δυνατότητες στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τομέα στον οποίο και το υδροδυναμικό και το γεωθερμικό δυναμικό της (πλην του αιολικού), παρουσιάζει καλή συγκριτική θέση» και στην παρ. Δ3.3, με τον τίτλο: «Χωρική οργάνωση του παραγωγικού χώρου» ορίζεται ότι: «Προτείνεται η οργανωμένη χωρική ανάπτυξη του Αιολικού Δυναμικού της Ν. Εύβοιας που θα απαντά και σε θέματα προστασίας τοπίων στις τουριστικές και οικιστικές περιοχές. Απαιτείται εκπόνηση ειδικής σχετικής μελέτης». Εξ άλλου, στην υπό τον τίτλο «Διαχείριση ειδικών χώρων υπαίθρου» παρ. Δ3.6 προβλέπεται ότι: «Οι ορεινές περιοχές της Περιφέρειας, που προσδιορίζονται ως οι περιοχές αγροτοδασικής δραστηριότητας και κατά κανόνα χωροθετούνται σε υψόμετρο άνω των 800 μ. ή ως εκάστοτε ορίζεται από τις συναρμόδιες αρχές σύμφωνα με τη μορφολογία τους αντιμετωπίζοντας γενικά ως κατ΄ εξοχήν περιοχές φυσικού αποθέματος και επιδιώκεται η διατήρηση και προστασία του αποθέματος των παραδοσιακών δραστηριοτήτων και των υπαρχόντων οικισμών και κατοίκησης … Κομβικό σημείο των χωροταξικών ρυθμίσεων πρέπει να είναι η προστασία και η ανάπτυξη των δασικών οικοσυστημάτων με την παράλληλη συγκράτηση του δασόβιου και παραδασόβιου πληθυσμού στις θέσεις του. Αυτό απαιτεί διαχείριση και της «δασοπονίας πολλαπλών σκοπών», ώστε να διασφαλίζεται η ισορροπία των οικοσυστημάτων και παράλληλα η ήπια μορφή ανάπτυξης της περιοχής». Με το περιφερειακό αυτό χωροταξικό πλαίσιο διαπιστώνεται μεν η υπάρχουσα κατάσταση ως προς την ενεργειακή επάρκεια της περιφέρειας, ανεξαρτήτως του τρόπου παραγωγής της, ουδόλως όμως αποκλείεται κατά την έννοια των ρυθμίσεων του σχεδίου αυτού, όπως έχει ήδη κριθεί, η περαιτέρω ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε όλη την έκταση της περιφέρειας και όχι μόνο στην κατ΄ εξοχήν πρόσφορη γι΄ αυτούς Νότια Εύβοια, για την οποία, εν όψει ακριβώς της ιδιαίτερης αυτής καταλληλότητάς της, προβλέπεται ειδική οργάνωση (ΣτΕ 3816/2010 , 1508/2008).
10. Επειδή προβάλλεται με την κρινομένη αίτηση, ότι οι προσβαλλόμενες πράξεις είναι πλημμελείς, διότι έπρεπε να προηγηθεί της εκδόσεως τους η θεσμοθέτηση είτε Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Παραγωγικών Δραστηριοτήτων είτε σχεδίου πολεοδομικού χαρακτήρα, όπως ΓΠΣ ή ΣΧΟΟΑΠ, που να επιτρέπει την επίμαχη δραστηριότητα. Προβάλλεται, επιπλέον, με το δικόγραφο των προσθέτων λόγων, ότι η εκπονηθείσα Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων δεν προέβη σε σφαιρική και συνθετική εκτίμηση των επιπτώσεων του έργου στο περιβάλλον, εν όψει του ότι στον ίδιο Δήμο εκκρεμούν και άλλες αιτήσεις για κατασκευή και λειτουργία αιολικών σταθμών. Ο πρώτος των ως άνω λόγων ακυρώσεως είναι αβάσιμος και πρέπει να απορριφθεί, δεδομένου ότι, όπως προεκτέθηκε στην προκειμένη περίπτωση είχαν ήδη εκδοθεί το Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας καθώς και το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού για τις ΑΠΕ, σύμφωνα με τα οποία, κατά τα ρηθέντα, είναι κατ΄ αρχήν, επιτρεπτή σε όλη την έκταση της περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, αλλά και ειδικότερα στην περιφέρεια του τέως Δήμου Γ η εγκατάσταση ΑΣΠΗΕ. Εξ άλλου, ο λόγος ότι η εκπονηθείσα ΜΠΕ δεν επιχειρεί έστω και την ελάχιστη αναφορά σε άλλους υπό κατασκευή ή υπό έγκριση αιολικούς σταθμούς στην ευρύτερη περιοχή, είναι απορριπτέος προεχόντως ως στηριζόμενος σε εσφαλμένη εκδοχή, δοθέντος ότι το θέμα αυτό εξετάστηκε με τη μελέτη στο κεφάλαιο «Συσχέτιση του έργου με άλλα έργα και δραστηριότητες» (σελ. 12). [...]
12. Επειδή κατά την έννοια των παρατεθεισών διατάξεων [5] των άρθ. 45, 58 και 59 του Ν 998/1979
, όπως τροποποιήθηκαν και ίσχυαν κατά τον κρίσιμο εν προκειμένω χρόνο, μεταξύ των επιτρεπομένων επεμβάσεων σε αναδασωτέες εκτάσεις είναι η κατασκευή υποσταθμών και κάθε τεχνικού έργου που αφορά την υποδομή και εγκατάσταση σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και τα συνοδά έργα. Για τη σχετική επέμβαση εξ άλλου απαιτείται προηγούμενη εγκριτική πράξη του κατά τις παραπάνω διατάξεις αρμοδίου κρατικού οργάνου, με την οποία είναι δυνατόν να θεσπίζονται και οι όροι και περιορισμοί, με τους οποίους είναι επιτρεπτή η εκτέλεση του σχετικού έργου.13. Επειδή εξ άλλου υπό την ισχύ της διατάξεως του άρθ. 45 παρ. 1 του Ν 998/1979
, όπως αυτή ίσχυε πριν την τροποποίησή της με τον Ν 1822/1988 , κρίθηκε με την απόφαση 2778/1988 της Ολομελείας του Δικαστηρίου επ΄ ευκαιρία προσβολής πράξεως παραχωρήσεως αναδασωτέας εκτάσεως για τη δημιουργία σκοπευτηρίου, κατ΄ εφαρμογή του άρθ. 52 παρ. 4 του Ν 998/1979 , ότι σε περίπτωση καταστροφής ή αποψιλώσεως του δάσους ή της δασικής εκτάσεως από πυρκαϊά ή οποιαδήποτε άλλη αιτία, προερχόμενη είτε από ανθρώπινη ενέργεια, είτε από φυσικά αίτια, είναι υποχρεωτική η κήρυξη της καταστραφείσης ή αποψιλωθείσης εκτάσεως ως αναδασωτέας και αποκλείεται η διάθεση αυτής για άλλο σκοπό δημοσίου συμφέροντος που θα δικαιολογούσε κατά τις διατάξεις του έκτου κεφαλαίου του ν. 998/1979 επέμβαση στο δάσος πριν την καταστροφή του. Τέτοια επέμβαση, όπως κρίθηκε, επιτρέπεται στο άκρως απαραίτητο μέτρο μόνο μετά την πραγματοποίηση της αναδασώσεως και την ανάκτηση της δασικής μορφής της καταστραφείσης εκτάσεως, απαγορεύεται δε απολύτως προ της πραγματοποιήσεως του σκοπού της αναδασώσεως. Σύμφωνα με όσα έγιναν περαιτέρω δεκτά με την ίδια απόφαση, η ως άνω ερμηνεία που στηρίζεται στην ειδική συνταγματική πρόνοια του άρθ. 117 παρ. 3 Συντ ., εξασφαλίζει τις αποψιλούμενες εκτάσεις από τον κίνδυνο να διατίθενται για άλλο σκοπό ακριβώς λόγω της δημιουργηθείσης πραγματικής καταστάσεως, αντίθετη δε λύση που θα επέτρεπε μεταβολή του προορισμού της υπό αναδάσωση εκτάσεως πριν από την πραγματοποίηση αυτής, μπορεί να οδηγήσει σε καταστρατήγηση του άρθ. 117 παρ. 3 Συντ. και πάντως αποκρούσθηκε από τον κοινό νομοθέτη, όπως προκύπτει τόσο από το γράμμα του άρθ. 45 παρ. 1 Ν 998/1979, όσο και από τις προπαρασκευαστικές εργασίες κατά την ψήφιση της τελευταίας διατάξεως. Παρόμοια κρίση περιέχεται στις αποφάσεις 677/2010 και 3193/2000 της Ολομελείας του Δικαστηρίου, οι οποίες εκδόθηκαν όμως επί υποθέσεων με διαφορετικό αντικείμενο και συγκεκριμένα, αντιστοίχως, αφενός επί προσβολής πράξεως παραχωρήσεως και μεταβιβάσεως κατά κυριότητα άλσους και αφ΄ ετέρου πράξεων κήρυξης αναδάσωσης και κατεδάφισης κτίσματος.14. Επειδή κατά τα προκύπτοντα από τις συζητήσεις κατά τη διαδικασία ψηφίσεως του Συντάγματος, τόσο στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή επί του Συντάγματος, όσο και στην Ολομέλεια της Βουλής, η υποχρέωση κήρυξης ως αναδασωτέων των δημοσίων και ιδιωτικών δασών και δασικών εκτάσεων που καταστρέφονται από πυρκαγιά ή αποψιλώνονται από οποιαδήποτε αιτία και το αυστηρό καθεστώς που προβλέπονται με την ανωτέρω διάταξη για τις αναδασωτέες εκτάσεις, θεσπίσθηκε προκειμένου να προστατευθούν πολύτιμοι θύλακες δασικών οικοσυστημάτων από την οικοπεδοποίηση. Όπως συνάγεται δε από τα πρακτικά των σχετικών συνεδριάσεων, η ανάγκη της ανωτέρω ρύθμισης ανακύπτει κυρίως για περιοχές, στις οποίες παρουσιάζονται έντονες οικιστικές πιέσεις με αποτέλεσμα να επέρχεται σημαντική αύξηση της αξίας γης και στις οποίες εμφανίζεται το φαινόμενο της καταστροφής από πυρκαγιές ευρείας έκτασης δασικών οικοσυστημάτων. Κατά τη γνώμη που επικράτησε στο Τμήμα, παρά την απόλυτη διατύπωση της συνταγματικής διάταξης, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι ο συνταγματικός νομοθέτης είχε τη βούληση να απαγορεύσει τη χρησιμοποίηση αναδασωτέων εκτάσεων ακόμη και για σκοπούς ιδιαίτερης σημασίας για το δημόσιο συμφέρον που δεν μπορούν να καλυφθούν με άλλο τρόπο, αφού η απαγόρευση αυτή στις παραπάνω περιπτώσεις θα είχε ως συνέπεια να καταστεί αδύνατη η ικανοποίηση υπέρτερων δημόσιων σκοπών λόγω του γεγονότος ότι προηγήθηκε καταστροφή της δασικής βλάστησης, που ενδεχομένως μάλιστα να προκλήθηκε με σκοπό τη ματαίωση του έργου, δεδομένου ότι κατά τη συνταγματική διάταξη η κήρυξη της αναδάσωσης καθίσταται υποχρεωτική σε κάθε περίπτωση αποψίλωσης ή καταστροφής, με οποιοδήποτε τρόπο, δάσους ή δασικής έκτασης. Ως εκ τούτου, κατά την έννοια της ανωτέρω διάταξης του Συντάγματος, είναι επιτρεπτό σε εξαιρετικές περιπτώσεις να εγκριθεί επέμβαση σε έκταση που έχει κηρυχθεί αναδασωτέα, ακόμη και πριν ανακτήσει τη δασική μορφή της, προκειμένου να εκτελεστεί έργο που αποβλέπει στην εξυπηρέτηση ανάγκης με ιδιαίτερη κοινωνική, εθνική ή οικονομική σημασία, αν η εκτέλεση του έργου στην έκταση αυτή είναι απολύτως αναγκαία και επιτακτική, στο μέτρο που η παρέλευση του απαιτούμενου για την πραγματοποίηση της αναδάσωσης χρονικού διαστήματος θα είχε ως συνέπεια τη ματαίωση του επιδιωκόμενου δημόσιου σκοπού. Εν όψει δε του εξαιρετικού χαρακτήρα της επέμβασης στις περιπτώσεις αυτές, η σχετική εγκριτική απόφαση πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς με κριτήρια αναφερόμενα στην ιδιαίτερη σημασία του έργου και στην αναγκαιότητα εκτέλεσής του στην αναδασωτέα έκταση πριν από την πραγματοποίηση της αναδάσωσης, με γνώμονα την ανάγκη προστασίας του δασικού οικοσυστήματος ασυνδέτως προς στοιχεία σχετιζόμενα με την επιδίωξη αποδοτικότερης για το φορέα του έργου οικονομικής εκμετάλλευσης. Εξ αρχής άλλωστε ο εκτελεστικός του Συντάγματος Ν 998/1979, διέκρινε τα σημαντικά, κατά τις αντιλήψεις της εποχής εκείνης, έργα υποδομής, δηλαδή τα στρατιωτικά έργα, για τα οποία ανεγνώρισε τη δυνατότητα να εκτελούνται και σε αναδασωτέες εκτάσεις. Την αυτή δυνατότητα ανεγνώρισε μεταγενεστέρως ο νομοθέτης και για την εκτέλεση σημαντικών δημοσίων έργων και έργων υποδομής, όπως αυτά των παρ. 1 και 2 του άρθ. 58, μεταξύ των οποίων οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και τα συνοδά έργα, για τα οποία εκδίδεται σχετική έγκριση επέμβασης. Κατά την ανωτέρω γνώμη, οι διατάξεις αυτές, κατά την έννοια των οποίων η επέμβαση περιορίζεται στα τμήματα μόνο της εκτάσεως που είναι αναγκαία για την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών και των συνοδών έργων, η δε υπόλοιπη έκταση διατίθεται για την πραγματοποίηση του σκοπού της αναδάσωσης, είναι συνταγματικά ανεκτές, κατά το μέρος που επιτρέπουν την επέμβαση αυτή, ενόψει της κατά τα ήδη εκτεθέντα εξαιρετικής σημασίας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για τη βιώσιμη ανάπτυξη, και των επιβαλλόμενων με τις διατάξεις που αναφέρονται στη σκέψη 7 συγκεκριμένων στόχων ως προς το ποσοστό συμμετοχής των ΑΠΕ στην ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, σε συνδυασμό με το χαρακτήρα της άδειας επέμβασης, η οποία σε αντίθεση με την άρση της αναδάσωσης, δεν συνεπάγεται μεταβολή του νομικού χαρακτήρα της αναδασωτέας εκτάσεως, αλλά μόνο προσωρινή δυνατότητα επεμβάσεως για την άσκηση συγκεκριμένης δραστηριότητας, με την υποχρέωση αποκαταστάσεως του δασικού χαρακτήρα της εκτάσεως, μετά την παύση λειτουργίας της δραστηριότητας (πρβλ. ΣτΕ 3297/2007 ) διατηρουμένου του προστατευτικού της χαρακτήρα αναδασώσεως. Κατά τη γνώμη όμως των Συμβούλων Γ. Μαντζουράνη και Θ. Αραβάνη, εν όψει της απόλυτης διατύπωσης της συνταγματικής διατάξεως, σύμφωνα και με όσα κρίθηκαν με την πιο πάνω απόφαση της Ολομελείας, δεν επιτρέπεται οποιαδήποτε επέμβαση σε αναδασωτέα έκταση πριν πραγματοποιηθεί ο σκοπός της αναδάσωσης και συνεπώς, οι επίμαχες ρυθμίσεις προσκρούουν στο Σύνταγμα.
15. Επειδή στην προκειμένη περίπτωση, οι προσβαλλόμενες πράξεις αφορούν την εγκατάσταση αιολικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (ΑΣΠΗΕ), ισχύος 36 MW στη θέση Β του Δήμου Γ Βοιωτίας. Το έργο αφορά την εγκατάσταση αιολικού πάρκου από 12 ανεμογεννήτριες, ισχύος 3 MW η καθεμιά και ενός οικίσκου 120 μ2, με παράλληλη διάνοιξη οδού πρόσβαση 5,3 χλμ. Για την εγκατάσταση του επίμαχου αιολικού σταθμού εγκρίνεται η επέμβαση σε δημόσια δασική έκταση (η οποία στη ΜΠΕ περιγράφεται ως έκταση με χαμηλή βλάστηση – αραιή σελ. 28) συνολικού εμβαδού 188.404 τ.μ., ενώ η συνολική έκταση που θα καταλάβουν οι ανεμογεννήτριες θα ανέλθει στα 24.000 τ.μ. Περαιτέρω, στην προβαλλομένη έγκριση περιβαλλοντικών όρων, στην οποία ενσωματώνεται η έγκριση επεμβάσεως έχουν τεθεί όροι για τη μείωση των συνεπειών από την εκτέλεση του επίδικου έργου στη συγκεκριμένη έκταση και στη σχετική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, διαλαμβάνονται τα εξής: (σελ. 56) «Οι εργασίες κατασκευής του έργου θα απαιτήσουν περιορισμένης έκτασης επεμβάσεις … Μικρές εκτάσεις της υπάρχουσας βλάστησης θα εκχερσωθούν για την κατασκευή των πλατειών θεμελίωσης των πλατειών γύρω από τη θέση της κάθε ανεμογεννήτριας, για την εσωτερική οδοποιία και την κατασκευή του οικίσκου ελέγχου του Πάρκου. Επομένως, θα επέλθει μια μικρή τοπική μεταβολή στη βλάστηση, όχι όμως και στη χλωριδική σύνθεση του οικοσυστήματος». Συγκεκριμένα, έχουν τεθεί, μεταξύ άλλων, οι ακόλουθοι όροι: «… Β. Όροι επέμβασης: … 4. Η εταιρεία κατασκευής του αιολικού σταθμού υποχρεούται για την αποκατάσταση της δασικής βλάστησης των διαταραχθέντων χώρων που δεν εμποδίζουν την λειτουργία του έργου (επιφάνειες πρανών εκχωμάτων όπου είναι δυνατή, επιχωμάτων δρόμων, ελεύθερες επιφάνειες πλατειών Α/Γ), σύμφωνα με την συνταχθείσα προμελέτη από τη Δασολόγο …, η οποία θα συμπληρωθεί μεταγενέστερα στο στάδιο της οριστικής μελέτης μετά την τελική διαμόρφωση των εδαφικών επιφανειών, με τις υποδείξεις της Δασικής Υπηρεσίας για φύτευση των κατάλληλων στη χλωρίδα της περιοχής ειδών. Η φροντίδα των φυτών θα συνεχιστεί για τουλάχιστον τρία (3) έτη από τη φύτευση τους με ευθύνη του φορέα κατασκευής ο οποίος μάλιστα φέρει και την ευθύνη προστασίας των από εξωτερικούς κινδύνους (βόσκηση) και για το λόγο αυτό θα πρέπει να περιφράξει το σύνολο των εκτάσεων φύτευσης. 5. Η φυτική γη που θα απαιτηθεί για τη βελτίωση των εδαφικών συνθηκών φύτευσης των δενδρυλλίων θα προέλθει από τις εδαφικές θέσεις διαμόρφωσης για την τοποθέτηση των στοιχείων του σταθμού εφόσον παρουσιάζει ικανοποιητικό βαθμό καταλληλότητας ή από το ελεύθερο εμπόριο, απαγορευμένης οποιασδήποτε λήψης από έκταση δασικού χαρακτήρα. Η εναπόθεση της φυτικής γης στους λάκκους φύτευσης θα γίνεται σε βάθος μεγαλύτερο κατά 0,2 μ. του προβλεπόμενου βάθους φύτευσης των φυτών στη μελέτη αποκατάστασης του σταθμού και το οποίο αναγκαστικά θα διαμορφωθεί σε 0,7 μ. 6. Απαγορεύεται η μεταβολή της χρήσης της έκτασης, πέραν του εγκεκριμένου σκοπού … 9. Σε περίπτωση που για οποιαδήποτε λόγο παύσει η λειτουργία του αιολικού σταθμού, η εταιρεία οφείλει να απομακρύνει τις εγκαταστάσεις και η έκταση επανέρχεται στη διαχείριση της Δασικής Υπηρεσίας … 12. Αν για οποιοδήποτε τεχνικά αποδεκτό λόγο η επιφάνεια επέμβασης σε έκταση δασικού χαρακτήρα παρουσιάσει τροποποίηση, είτε λόγω αλλαγής της θέσης των έργων του σταθμού είτε λόγω προσαύξησης της επιφάνειας χρήσης σε οποιοδήποτε στοιχείου του έργου, η εταιρεία με νέο αίτημα της και προσκόμιση των απαραίτητων στοιχείων, πριν την επέμβαση επί της νέας έκτασης, θα ζητήσει την αλλαγή θέσης ή το επιπλέον της επέμβασης στα πλαίσια της οριζόμενης διαδικασίας στην αριθ. 104248/06 ΚΥΑ … Γ. Όροι κατασκευής: … 2. Η οποιαδήποτε φθορά δασικής βλάστησης θα περιοριστεί στην ελάχιστη δυνατή. Η υλοτομία και απομάκρυνση των δασικών προϊόντων θα προηγηθούν κάθε επέμβασης και θα γίνουν με τις υποδείξεις του αρμόδιου Δασαρχείου. 3. Το δασικό περιβάλλον που θα αλλοιωθεί από την όλη επέμβαση και μετά την ολοκλήρωση των εργασιών δεν θα καλύπτεται από έργα υποδομής, πρέπει να αποκατασταθεί και προς τούτο επιβάλλεται να συνταχθεί ειδική δασοτεχνική μελέτη. Επίσης όλα τα πρανή που θα δημιουργηθούν από τη διάνοιξη της οδοποιΐας πρόσβασης και της εσωτερικής οδοποιίας, καθώς και όλων των επιφανειών που θα δημιουργηθούν στα πλαίσια του έργου και επιδέχονται βλάστηση (πρανή επιχωμάτων, βαθμίδες ορυγμάτων χώροι απόθεσης, νησίδες κ.λπ.) θα φυτευτούν, κατά προτίμηση με φυτά της αυτοφυούς χλωρίδας της περιοχής, κατόπιν εκπόνησης ειδικών φυτοτεχνικών μελετών. Οι εργασίες φύτευσης να αρχίζουν αμέσως σε κάθε τμήμα πρανούς ή επιφάνειας όπου έχουν περατωθεί οι χωματουργικές εργασίες και έχουν διαμορφωθεί τα τελικά υψόμετρα (με προσθήκη φυτικής γης τουλάχιστον 50 εκ.) και να είναι ανάλογες με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε επιμέρους περιοχής. Συγκεκριμένα: – Για την αποκατάσταση του τοπίου, τις χωματουργικές εργασίες θα πρέπει να ακολουθήσουν έργα αντιδιαβρωτικά που θα εμποδίζουν την απώλεια πολύτιμου εδάφους και τη δημιουργία αυλακωτής διάβρωσης πριν ακόμη αναπτυχθεί επαρκής βλάστηση. – Όλες οι φυτεύσεις να γίνουν με παράλληλη εξασφάλιση άρδευσης για γρήγορη ανάπτυξη και συντήρηση της βλάστησης. – Φυτική γη που υπάρχει στην περιοχή εκτέλεσης του έργου θα συλλέγεται και θα διαφυλάσσεται προκειμένου να χρησιμοποιηθεί κατά τις εργασίες αποκατάστασης. Σε αντίθετη περίπτωση, θα μεταφέρεται για τις ανάγκες του έργου φυτική γη από δανειοθαλάμους που θα εγκριθούν από τη Δ/νση ΠΕΧΩ Περιφ. Στερεάς Ελλάδας, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. – Όπου αναμένεται απώλεια βιοτόπων φυσικής βλάστησης, διαίρεση ή κατάτμηση των φυσικών οικοτόπων να εφαρμοστούν επανορθωτικά μέτρα όπως είναι η φύτευση. – Για την αποκατάσταση της δασικής βλάστησης όπου αυτή θιγεί, να συνταχθούν ειδικές δασοτεχνικές μελέτες, σύμφωνα με το άρθ. 16 του Ν 998/1979
. – Να χρησιμοποιηθούν αυτόχθονα είδη ώστε να επιτευχθεί η αισθητική και οικολογική ενοποίηση με τον περιβάλλοντα χώρο (την υφιστάμενη δομή και χλωριδική σύνθεση του τύπου βλάστησης της περιοχής) … 5. Ο οικίσκος ελέγχου θα κατασκευαστεί σε έκταση χωρίς δασική βλάστηση και με υλικά κατασκευής που θα εναρμονίζονται πλήρως με το φυσικό περιβάλλον …». Εξ άλλου, με την …/31.8.1998 απόφαση του Διευθυντή Δασών Ν. Βοιωτίας (ΦΕΚ Δ΄ …), κηρύχθηκε αναδασωτέα λόγω καταστροφής της κατά την πυρκαγιά της 3.7.1998 δασική έκταση εμβαδού 47.500 στρ. του Όρους Δ (περιφ. Κοινοτήτων …), έκταση δηλαδή, στην οποία περιλαμβάνεται και το τμήμα του χώρου (127 περίπου στρ.), όπου πρόκειται να δημιουργηθούν οι επίδικες εγκαταστάσεις.16. Επειδή υπό τα ανωτέρω δεδομένα, κατά την κρατήσασα στο Τμήμα άποψη, επιτρεπτώς εγκρίθηκε η επέμβαση στην επίμαχη αναδασωτέα έκταση με τις προσβαλλόμενες πράξεις. Εν όψει όμως όσων κρίθηκαν με τη μνημονευθείσα απόφαση 2778/1988 της Ολομελείας και λόγω της σπουδαιότητας του ζητήματος της συνταγματικότητας των διατάξεων των άρθ. δέκατο τρίτο παρ. 1 του Ν 1822/1988
και 24 παρ. 1 του Ν 3468/2006, η υπόθεση πρέπει να παραπεμφθεί στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου, σύμφωνα με το άρθ. 14 παρ. 2 του ΠΔ 18/1989 (ΦΕΚ Α΄ 8), όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθ. 4 παρ. 2 του Ν 3900/2010 (ΦΕΚ Α΄ 213) να ορισθεί δε ως εισηγητής ενώπιον της Ολομελείας η Σύμβουλος Α. Σακελλαροπούλου.[Παραπέμπει στην Ολομέλεια.]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου